Około 1800 r. emocjonalna temperatura przemian religijnych osiągnęła szczyt, doprowadzając do rewizji praktyk wśród metodystów, prezbiterian, baptystów, kwakrów i członków Kościoła anglikańskiego.
Pierwsze wielkie przebudzenie miało miejsce 70 lat wcześniej wiążąc się z przybyciem do Ameryki dwóch braci, twórców metodyzmu – Johna i Charlesa Wesleyów. Ich przesłanie podjęli John Cennik i John Newton, a od nich z kolei prezbiterianie. Wśród tych ostatnich nowe poglądy wpłynęły na złagodzenie poglądów na potępienie grzechów i surowość wiary, powodując jednak rozpad na dwie frakcje.
Raz podjęta decyzja odcięcia się od praktyk i dogmatów Kościoła katolickiego, nie uznawanie autorytetów i ustalonych norm, dał początek nieustannemu rewidowaniu zasad – wyrastającemu jednak z głębokiej wiary i zaangażowania.
Drugie, dużo potężniejsze przebudzenie, miało miejsce około 1800 r. kiedy odbył się pierwszy Revival Camp Meeting (Spotkania w Obozie Odrodzenia)) w Logan County w Kentucky. Idea zrodziła się wśród metodystów oraz młodych, zbuntowanych prezbiterian zwanych “New Side”. Zakwestionowali niemal wszystko co do tej pory kojarzyło się z kościołem i stanem duchownym – stroje duchownych, odświętne stroje wiernych, modlitwy, bardziej towarzyską niż religijną atmosferę niedzielnych spotkań, nawet budynki kościołów, odgradzające wiernych od Boga.
Najstosowniejszym miejscem do modlitwy były leśne polany z błękitnym niebem ponad głową za dnia i gwiazdami w nocy.
Kaznodzieje poszczególnych wyznań zaczęli organizować Camp Meetings. Zabierano namioty, koce, żywność aby przez kilka dni odnawiać wiarę i kontakt z Bogiem. Ruch objął swoim zasięgiem Kentucky, Tennessee, Północną Karolinę, Georgię, Virginię, Nowy Jork, Connecticut i Massachusetts. W 1805 r. był obecny na całym wybrzeżu Atlantyku, Ohia i dorzecze Mississippi. Każde ze spotkań gromadziły już nie małe grupki entuzjastów ale wielotysięczne rzesze wiernych.
Największą atrakcją były na nich porywające wspólne śpiewanie hymnów i płomienne kazania zawierające w swojej treści kwintesencję Ewangelii. Na rozległej, otwartej przestrzeni niezbędną formułą poprawiającą akustykę były zawołania i odpowiedzi. Powstał nowy rodzaj hymnów ludowych. Panowała atmosfera braterstwa, równości, rozśpiewania, rozmodlenia aż do ekstazy (i utraty przytomności). Ataki drgawek podczas takich silnych stanów emocjonalnych, przysporzyła ruchowi także sporo przeciwników.